Tarihten Bugüne Gelinlik
Düğün günü hayatımızdaki en özel ve en unutulmaz günlerden biridir muhakkak. Böylesine özel bir günde giyilen gelinliğin, bir gelin için ifade ettiği anlam ise söz götürmez. Hatta gelinliğe bu denli önem verilmiş olması sadece günümüze has bir durum da değildi. Gelinlik geçmiş dönemlerde aynı ilgi ve değeri görmüştü.
Her ne kadar renkler ve stiller zaman içinde değişse de gelinler, her zaman en iyi şekilde giyinmiş, kısıtlı imkanlara sahip olanlar bile imkanlarının elverdiği ölçüde şık bir gelinlikle bu özel günlerini taçlandırmışlardır.
Eski Çağlar ve Dünyada Gelinlik
Düğün törenleri olduğu kadar gelinlikler de oldukça eski bir geçmişe sahip diyebiliriz. Örneğin:
- Tarihte bilinen ilk gelinlik, MÖ 4000 yılında Eski Mısır'da karşımıza çıkıyor. Bu dönemde gelinlik olarak beyaz keten giyilir, aksesuar olarak da gösterişli taçlar kullanılırdı.
- Eski Roma'da ise gelinlik rengi sarıydı. Gelinler, kendilerini bir meşale olarak temsil eden ve sıcaklığı temsil eden sarı peçeler takarlardı.
- Orta Çağ’a gelindiğinde ise insanlar, renge çok fazla önem vermediler. Kumaşın kalitesi ve gösterişli olması en çok aranan özellik oldu. Ta ki Kraliçe Victoria’ya kadar. Çünkü o zamana kadar, kraliyet ailesi gümüş rengi gelinlik giymesine rağmen Kraliçe Victoria, beyaz renkte ısrar etmiş ve beyaz gelinlik giyerek onun gibi olmak isteyen birçok geline örnek olmuştur.
- Çin'de gelin kıyafetleri kırmızı süslemeli siyahtı. Han döneminde siyah gelinlikler giyilirken, giyim fermanları daha az katı hale gelince gelinlerin yeşil giymesi moda oldu.
- Geleneksel Japon gelinleri ise; düğün gününde birkaç farklı renkte kimono giyerdi.
- Kore'de gelinin giyim geleneği, ipekli mavi, kırmızı ve sarı gibi çeşitli renklerde uzun kollu ayrıntılı bir üst giyerek kraliyet ailesini temsil ederdi.
- Osmanlı'ya baktığımızda; hanedan gelinlerinin kırmızı renkte ve pahalı kumaşlardan yapılan gösterişli gelinlikleri tercih ettiğini görüyoruz. Halk ise sadece kırmızı değil mavi, pembe gibi canlı renkleri de kullanmıştır.
- 1870'lerden sonra batılılaşmanın etkisiyle açık renk gelinlikler kendini göstermeye başlamış ve ilk beyaz gelinlik, 1898'de II. Abdülhamit'in kızı Naime Sultan tarafından giyilmiştir. Daha sonra Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde de beyaz renk gelinlik gelenekselleşmiştir.
Orta Çağ’da Gelinlik
Orta Çağ’da evlilik iki aile, iki işletme hatta iki ülke arasındaki bir birliği temsil ederdi. Düğünler aşktan çok siyaset meselesiydi. Bir gelin, sadece kendini değil ailesini de en güzel temsil edecek şekilde giyinmek zorundaydı.
Yüksek sosyal statüye sahip Orta Çağ gelinleri, zengin renkler, pahalı kumaşlar giyerdi ve genellikle giysiye değerli taşlar diktirirdi. Bu dönemde cesur renklerle bezenmiş kürk, kadife ve ipek gelinlikler yaygındı.
Daha düşük statüdeki gelinler, zarif stilleri ellerinden geldiğince taklit etseler de pahalı olmayan kumaşlardan dikilen gelinlikleri giydiler.
Orta Çağdaki gelinlikler birkaç farklı renkteydi. Mavi, saflıkla olan ilişkisi nedeniyle popülerdi. Ancak gelinlikleri kırmızı, sarı, yeşil veya başka bir tonlarda görmek de mümkündü.
Rönesans Zamanları
Elizabeth dönemi olarak da geçen Rönesans Döneminde düğünler ve gelinlikler oldukça gösterişliydi. Bu gelinliklerle ilgili öne çıkan detaylar şöyle:
- Omuzlardan veya boyundan ayaklara kadar uzanan gelinlikler.
- Korseli elbiseler ve çan şeklinde yapılan gelinlikler.
- Ve dönemin hâkim gelinlik rengi ise bordoydu.
Gelinlik Tercihi Ekonomik Durumun Bir Göstergesiydi
Bir gelinliğin fiyatı, kullanılan malzemenin kalitesi, bu dönemde ekonomik durumun bir göstergesiydi. Örneğin, gelinliğin kolları ve kuyruğu ne kadar uzunsa, gelinin o kadar zengin olduğu anlaşılırdı.
Yeni Trend Beyaz
Kraliçe Viktoria’nın düğününde beyaz gelinlik giymesinden sonra, Avrupa ve Amerika'da yüksek sosyal statüye sahip kadınlar da beyaz gelinlik giymeye başladılar.
Beyaz Gelinliğin Evrimi
O dönemlerde gelinlikte beyaza yönelen tercihler, günümüze kadar böylece devam etti.
1900'lerin Başı
Dar, fırfırlı, yüksek yakalı ve uzun kuyruklu gelinlikler, dönemin en çok tercih edilen gelinlikleri arasında sayılabilir.
1910'larda Rahat Gelinlikler
1910'larda gelinler düğünlerde dans etmek ve daha rahat hareket edebilmek için korseleri bir kenara bıraktı ve daha bol fırfırlı ve yüksek yakaları tercih etmeye başladı.
1940'ların Gelinlikleri
Sıkıntılı olayların yaşandığı bu dönemin gelinlikleri, savaş zamanının gerektirdiği şekilde kullanışlı olmak zorundaydı. Bu yüzden 1940'larda gelinlikler, paradan tasarruf etmek için daha çok döşemelik kumaşlardan yapılmaya başlanmıştı.
Savaş Sonrasında Gelinlikler
Savaştan sonra daha rahat bir dönem başladı ve bu durum gelinliklere de yansıdı. Siyah bir elbiseyle evlenmek uğursuzluk sayıldı. Genel olarak beyaz gelinlikler bu dönemde moda olsa da krem, kırık veya fildişi beyaz da tercih edilen renkler arasındaydı.
1950'lerde Gelinlikler
1950'lerin gelinlik modasında, dantel gibi feminen detaylar popülerlik kazanarak, straplez ve kalp şeklinde yakalar tercih edildi.
1960'ların Gelinlik Modası
Uzun eteklerinin yanı sıra daha dar, uzun gelinlik stilleri bu dönemde göze çarpıyor. Renk olarak da en çok yeşilin tercih edilmesi de dönemin ayırıcı özelliklerinden biri.
1970'lerin Bohem Modası
Bohem bir görünüm, 1970'lerde gelinlik trendinin önemli bir parçasıydı. Diğer detaylar ise; Danteller, kare yakalar veya yarasa kollu kollar ile fırfırlı eteklerdi.
1980'lerin Gelinlikleri
1980'lerde kat kat tüller popülerlik kazandı ve gelinliklerde tafta kullanılmaya başlandı.
1990'larda Gelin Kıyafetleri
1990'larda gelinlik kıyafetler, 80'lerin görünümüyle tezat şık, aerodinamik tarzlara yöneldi. Ve bedene tam oturan gelinlikler tercih edilmeye başlandı.
2000'lerin Gelinleri
2000'li yıllarda straplez yakalar ön plana çıkmaya başladı.
2010 ve Sonrası
Gelinlikler, bu dönemde de beyaz ve beyaza yakın renklerde tercih edilse de bunlara ek olarak farklı varyasyonlar da kullanılmıştır. Bu trendler arasında en çok kırmızı renk gelinlikler, düz renk veya desenli stiller yer aldı.
Tarihin Gelinlik Modası Üzerindeki Etkisi
Dönemin ve tarihin, gelinlik modası üzerindeki etkisi oldukça ilginçtir. Kültür, sosyal sınıf ve yaygın normlar, gelinlik tercihinde önemli rol oynamıştır. Günümüzde kadınlar, çok fazla seçenek ve zamandan tasarruf sağlayan hazır gelinlikler tercih ettiği gibi, ilham verici üst düzey tasarımcılardan daha ucuza mal olan gelinlikleri de tercih etmişlerdir. Otantik vintage tarzı olanlar ve hatta olmayanlar da zaman zaman modern ve rahat düğünler için oldukça rağbet gören diğer seçenekleri de tercih etmiştir.
Modern Gelinlerin Sınırsız Seçenekleri Var
Günümüz modern gelinleri ise çok şanslı. Düğünlerinde giymek için tercih edeceği sınırsız gelinlik çeşidi mağazalarda ya da tasarım atölyelerinde onları bekliyor. Ve beyaz gelinlik trendi bugün hala tüm gücüyle devam etse de birçok gelin kendini bu trendi uygulamak zorunda hissetmiyor. Trendlerin aksine, farklı renkler ve tasarımlardaki gelinlikleri düğünlerinde üzerlerinde taşımayı tercih ediyor.